انواع لوله و پروفیل، مقاطع فولادی هستند که در پروژههای صنایع مختلف کاربرد گستردهای دارند. تفاوت در فرآیند تولید لوله و پروفیل سبب شده است تا این دو مقطع فولادی شکل ظاهری و کاربردهای متفاوتی داشته باشند. از انواع لوله میتوان به لولههای درزدار، مانیسمان، گازی و از انواع پروفیل به پروفیلهای باز و بسته اشاره کرد. در این مطلب بیشتر درباره این موارد از انواع لوله و پروفیل فولادی، فرآیند تولید آنها و تفاوت تولید پروفیلهای باز و بسته صحبت خواهیم کرد.
تفاوت لوله و پروفیل
انواع لوله و پروفیل هر دو مقاطعی از جنس فولاد هستند، اما در مواردی با یکدیگر تفاوت دارند. بهترین لولۀ فولادی که برای پروژههایتان میتوانید تهیه کنید، لوله فولادی سپنتا است. در فرآیند تولید لوله و پروفیل، لولهها را به شکل استوانه و با سطح مقطع دایرهای و پروفیلها را در سطح مقطعهای مختلفی مانند مربع، مستطیل، H شکل، I شکل و… میسازند.
تمایز در روش تولید لوله و پروفیل و متفاوت بودن شکلهای این دو مقطع، باعث تفاوت در کاربردهایشان شده است. لولهها برای انتقال سیالات و مواد مختلف در صنایع استفاده میشوند. برای مثال لوله گازی برای انتقال گاز طبیعی بهکار میرود و لوله گازی سپنتا بهترین نوع این محصول است. اما پروفیلها در صنعت ساختوساز، تولید ماشینآلات و تجهیزات صنعتی کاربرد دارند. در ادامه با نگاهی دقیقتر به انواع لوله و پروفیل فولادی میپردازیم.

انواع لوله فولادی
در مبحث انواع لوله و پروفیل ابتدا انواع لوله فولادی را معرفی میکنیم. لوله فولادی مقاومت بالایی داشته و برای انتقال سیالات و مواد مختلف در صنایع نفتوگاز، آبوفاضلاب و همچنین مصارف ساختمانی کاربرد دارد. از انواع لوله فولادی میتوان به لولههای درزدار (درز جوش)، لولههای بدون درز (مانیسمان) و لوله گازی (روکار و توکار) اشاره کرد. هر کدام از این لولهها ویژگی و کاربرد مخصوصی دارند که در ادامه به آنها میپردازیم. لوله گالوانیزه سپنتا از باکیفیتترین انواع لوله فولادی است که میتوانید با قیمت مناسب از این مجموعه خریداری کنید.
لولههای درزدار (درز جوش)
لولههای درزدار (درزجوش)، همانطور که از نامشان مشخص است در تولیدشان از جوشکاری استفاده میشود. این لولهها با ورق سیاه تولید شده و درزجوش روی سطحشان قابل مشاهده است. لولههای درزجوش کاربرد گستردهای در صنایع نفت و گاز، خطوط انتقال آب، صنایع غذایی و دارویی و صنعت کشاورزی دارند. لوله صنعتی، لوله سیاه آب و لوله حفاری از زیرمجموعههای لولههای درزدار هستند. شرکت سپنتا مرجع تخصصی ارائهدهنده انواع لوله و پروفیل است.
لولههای بدون درز (مانیسمان)
لولههای بدون درز (مانیسمان) از شمشهای فولادی تولید میشوند. در فرآیند تولید، شمشهای فولادی را به شکل لوله درمیآورند و نیازی به جوشکاری نیست. بنابراین در سطح این لولهها درزجوشی مشاهده نشده و کاملا یکدست هستند. شیوۀ تولید لولههای مانیسمان باعث شده تا مقاومت بالایی در برابر فشار، دما و خوردگی داشته باشند. بههمین دلیل لولههای بدون درز برای موارد حساس مانند انتقال سیالات پرفشار در صنایع نفتوگاز بسیار مطلوب هستند. در خطوط لولهکشی برای اتصال محکم بین لولهها از اتصالات جوشی استفاده میشود.
لولههای گازی (روکار و توکار)
لوله گازی (روکار و توکار) طی فرآیندهای نورد سرد و گرم تولید شده و جنس آن بیشتر از فولاد و پلیاتیلن است. این لولهها مناسب استفاده در خطوط انتقال گاز هستند. لولههای گازی روکار برای خطوط لولهکشی ساختمانی و درونشهری کاربرد دارند. لولههای گازی توکار برای خطوط انتقال گاز بینشهری مناسب بوده و مقاومتشان بالاتر است.
خطوط لوله انتقال گاز شامل لوله تغذیه و شبکه توزیع هستند. گاز از ایستگاه تقلیل فشار، توسط لوله تغذیه به درون شهر منتقل شده و با شبکه توزیع در خط لولههای شهری توزیع میشود. لولههای گازی که تحت استاندارد API تولید میشوند را لولۀ API مینامند. علاوهبر مطالعۀ مطلب انواع لوله و پروفیل، در مقاله لوله API چیست بیشتر درباره این محصول بخوانید.

انواع پروفیل فولادی
همانطور که گفتیم پروفیلها در سطح مقطعهای مختلفی تولید شده و در پروژههای ساختمانی و صنعتی کاربرد دارند. پروفیلها بهلحاظ شکل ظاهری دارای دو نوع باز و بسته هستند. در ادامه بیشتر درباره این دو نوع پروفیل فولادی خواهیم گفت. اگر قصد راهاندازی یک گلخانه را دارید، بهترین لوله گلخانه ای را از مجموعه سپنتا سفارش بدهید.
پروفیل باز
پروفیل باز، سطح مقطعی باز داشته و با نوار فولادی (روش مستقیم) ساخته میشود. از انواع پروفیل باز میتوان به تیرآهن، میلگرد، پروفیل Z، پروفیل C، نبشی، ناودانی، چهارپهلو، تسمه، هاش و آبرو اشاره کرد. در صورت نیاز به لوله گالوانیزه برای پروژه خود، پیش از خرید حتما به یک راهنمای خرید لوله گالوانیزه مراجعه کنید.
پروفیل بسته
سطح مقطع پروفیل بسته همانطور که از نامش پیداست، بسته بوده و با روش غیرمستقیم تولید میشود. در روش غیرمستقیم ابتدا ورقهای فولادی را به لوله تبدیل میکنند. پروفیل کلافی، سپری، چهارچوب در، لنگه دری، HSS و UPVC از جمله پروفیلهای بسته هستند. یکی دیگر از مقاطعی که در ساختوساز استفاده میشود لوله داربستی نام دارد.
| نوع مقطع | روش تولید | ویژگیها | کاربرد |
|---|---|---|---|
| لوله درزدار | ورق فولادی-جوشکاری | دارای درزجوش، سطح نایکپارچه، مقرونبهصرفه | صنایع نفت، گاز و پتروشیمی-خطوط انتقال آب و فاضلاب-صنایع غذایی و دارویی-کشاورزی-لوله صنعتی |
| لوله بدوندرز | شمش فولادی-بدون جوشکاری | بدون درزجوش، سطح یکپارچه، مقاومت بالا در برابر فشار، دما و خوردگی | انتقال سیالات پرفشار در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی-صنایع حساس |
| لوله گازی | نورد سرد و گرم-فولاد یا پلی اتیلن | مخصوص انتقال گاز، بهصورت روکار و توکار | انتقال گاز درونشهری و بینشهری-لولهکشی ساختمانی و صنعتی |
| پروفیل باز | روش مستقیم- نوار فولادی | سطح مقطع باز، کیفیت و دقت ابعادی بالا | پروژههای ساختمانی و صنعتی (اسکلت ساختمانی، تیرآهن، میلگرد، نرده، تجهیزات سبک و نیمهسنگین صنعتی، سازههای کشاورزی) |
| پروفیل بسته | روش غیرمستقیم- تبدیل ورق به لوله | سطح مقطع بسته، تولید سریع | پروژههای ساختمانی و صنعتی (اسکلت فلزی سنگین، چهارچوب درب و پنجره، داربست، لولهکشی، قطعات خودرو) |
فرآیند تولید لوله و پروفیل فولادی
در روش تولید لوله و پروفیل از نورد سرد و گرم استفاده میشود. مواد اولیه در فرآیند تولید لوله و پروفیل، تحت مراحلی به انواع لوله و پروفیل در ابعاد و شکلهای گوناگون تبدیل میشوند. لوله سیاه از محصولات این فرآیند است. در ادامه نگاهی مختصر به این مراحل میاندازیم.
1. مواد اولیه
مواد اولیهای که در فرآیند تولید لوله و پروفیل در کارخانهها مورد استفاده قرار میگیرد، معمولا از فولاد مبارکه و بخشی هم از برزیل، اروپا، اروپای شرقی و کشورهای آسیای میانه تامین میشوند. مواد اولیه در تولید انواع لوله و پروفیل همان ورق فولادی بوده که بهصورت کلاف است.
روش تولید لوله و پروفیل بدینصورت است که ابتدا ورق فولادی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به مشخصات و مورد استفاده به مراحل بعدی تولید میرود. مواد اولیه باید از ترکیبات شیمیایی خاصی تولید شده و خواص مکانیکی مناسبی داشته باشد تا مشکلی ایجاد نکند. لوله شوفاژی سپنتا از محصولات کاربردی این مجموعه است که با قیمت مناسب به فروش میرسد.

2. برش کلاف به نوار
در مرحلۀ بعد کلاف ورق فولادی توسط دستگاههای برش اتوماتیک یا نیمهاتوماتیک به نوارهایی باریکتر با اندازههای مدنظر برش داده میشوند. این مرحله در فرآیند تولید لوله و پروفیل، نقش مهمی در کیفیت محصول نهایی ایفا میکند. مرحلۀ برشکاری، نوارها را برای ادامۀ مراحل روش تولید لوله و پروفیل مانند شکلدهی و جوشکاری آماده میکند. لوله مبلی سپنتا از برشکاری ورق روغنی، شکلدهی و جوشکاری لبههای ورق تولید میشود.
3. تولید لوله و پروفیل
روش تولید لوله و پروفیل بسته به محصول مدنظر تفاوت دارد. بهطور کلی میتوان گفت که پس از آمادهسازی مواد اولیه و برشکاری، فرآیند شکلدهی انجام میگیرد. در مرحله شکلدهی از نورد سرد یا گرم استفاده شده و ورق فولادی با کمک چندین غلتک بهصورت لوله یا پروفیل شکل داده میشود. لولههای درزدار از ورق فولادی و با کمک جوشکاری و لولههای مانیسمان از شمش فولادی و طی نورد گرم تولید میشوند. لوله آبگرمکنی سپنتا از پرکاربردترین لولههای درزدار است.

تفاوت تولید پروفیل باز و بسته
مورد دیگر درباره انواع لوله و پروفیل، تفاوت تولید پروفیل باز و بسته است. پروفیل باز به روش مستقیم تولید میشود. در این روش نوارهای برش خورده از بین غلتکها عبور کرده، خمکاری شده و تغییر شکل میدهند. سپس با کمک جوشکاری لبههای پروفیل بههم متصل و بعد از تکمیل فرآیند در ابعاد موردنظر برشکاری میشوند. اگر قصد خرید لوله گاز برای پروژهتان را دارید، برای انتخابی دقیق راهنمای خرید لوله گاز را مطالعه کنید.
پروفیل بسته را با روش غیرمستقیم تولید میکنند. ابتدا ورق فولادی را طی فرآیند نورد به شکل لوله در میآورند. در این روش ورق فولادی به لوله درزدار تبدیل میگردد. در نهایت شکلدهی و سایزینگ انجام شده و پروفیل بسته ساخته میشود. سرعت تولید پروفیل با روش مستقیم نسبت به غیرمستقیم کمتر بوده، اما کیفیت و دقت ابعادی بالاتری دارد.
تفاوت روش تولید لوله و پروفیل باعث بروز ویژگیهای مختلف و در نتیجه کاربردهای متفاوت آنها میشود. لوله سیاه یک مقطع فولادی پرکاربرد در صنایع است. درباره این مقطع فولادی در مقاله لوله فولادی سیاه چیست بیشتر مطالعه کنید.
خرید لوله و پرفیل از سپنتا
چگونگی روش تولید لوله و پروفیل و بهکارگیری دستگاه تولید لوله و پروفیل پیشرفته به کیفیت محصول نهایی بسیار تاثیرگذار است. از اینرو مهم است که مقاطع فولادی را از کجا خریداری کنید. علاوهبراین، در خرید انواع لوله و پروفیل باید تناسب مقطع فولادی و شرایط پروژه را هم در نظر داشته باشید. برای مثال تفاوت لوله API و مانیسمان در کاربردشان این است که مانیسمان برای مصارف حساس و API برای مصارف عمومی بهکار میروند.
مجموعه سپنتا از برترین تامینکنندگان و تولیدکنندگان ملی در صنعت لوله و پروفیل ایران است. میتوانید انواع لوله و پروفیل باکیفیت را با قیمتی مناسب از سپنتا خریداری کنید. برای خریدی مطمئن، کافیست به سایت این مجموعه مراجعه کرده یا برای مشاوره با کارشناسان تماس حاصل فرمائید.
سخن آخر
در این مطلب به این مورد اشاره کردیم که انواع لوله و پروفیل دارای شکل ظاهری متنوعی بوده و هر کدام برای موارد مختلفی بهکار میروند. لولههای فولادی بهصورت استوانهای با سطح مقطع دایرهای هستند و برای انتقال سیالات و مواد استفاده میشوند. پروفیلهای فولادی دارای سطح مقطعهای مختلفی مانند مربع، مستطیل، H، I و… بوده و بیشتر برای پروژههای ساختمانی و صنعتی بهکار میروند. اگرچه هر دوی این مقاطع از جنس فولاد ساخته میشوند، اما فرآیند تولید لوله و پروفیل با یکدیگر فرق دارد. در این مطلب از سپنتا بهطور کامل درباره این موضوع و موارد دیگر صحبت کردیم.