در طراحی و اجرای سیستمهای گازرسانی، انتخاب نوع لوله مناسب نقشی کلیدی در ایمنی، بهرهوری و دوام پروژه دارد که یکی از تصمیمهای مهم در این مسیر، انتخاب بین لوله گاز توکار و روکار است. شناخت دقیق تفاوت لوله گاز توکار و روکار به شما کمک میکند تا متناسب با شرایط پروژه، بهترین انتخاب را داشته باشید. در این مقاله با نگاهی تخصصی و کاربردی، به بررسی انواع لوله گازی فولادی، معرفی آنها و تحلیل تفاوت لولههای گاز توکار و لولههای گاز توکار از نظر نصب، ایمنی، هزینه، نگهداری و مقاومت در برابر آسیب میپردازیم. پس اگر به دنبال یک راهنمای کامل و جامع برای انتخاب لوله گاز هستید، این مطلب از سپنتا را از دست ندهید.
لوله گازی فولادی چیست؟
لوله گازی فولادی یکی از رایجترین انواع لولههایی است که برای انتقال گاز طبیعی در سیستمهای خانگی، صنعتی و شهری بهکار میرود. این لولهها به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و دما، انتخابی مطمئن برای تأسیسات گازرسانی به شمار میآیند.
در دستهبندی کلی، لولههای گازی فولادی به دو نوع توکار و روکار تقسیم میشوند که انتخاب بین این دو، بر اساس شرایط پروژه، نوع ساختمان و استانداردهای ایمنی انجام میشود و برای تولید آنها از متریالهایی مانند فولاد کربنی یا گالوانیزه استفاده میشود.
یکی دیگر از گزینههای پرکاربرد، لوله گالوانیزه سپنتا است که با پوشش روی (zinc) محافظت میشود و در بسیاری از پروژههای گازرسانی، مخصوصاً در مناطق مرطوب، مورد استفاده قرار میگیرد.
از میان انواع تخصصیتر، میتوان به لوله API سپنتا اشاره کرد که بر اساس استانداردهای بینالمللی American Petroleum Institute تولید میشود. این نوع لولهها با کیفیت بالا، تحمل فشار زیاد و دوام طولانی، گزینهای ایدهآل برای تأسیسات گاز صنعتی و حساس هستند.

لوله گاز توکار چیست؟
لوله گاز توکار نوعی از لولهکشی است که در مراحل اولیه ساخت یا بازسازی ساختمان، درون دیوار، کف یا سقف کار گذاشته میشود. این روش نصب که یکی از مهمترین تفاوت لوله گاز توکار و روکار محسوب میشود، علاوهبر آنکه فضای ظاهری سازه را منظمتر و تمیزتر نگه میدارد، لولهها را از آسیبهای فیزیکی محیطی نیز تا حد زیادی محافظت میکند.
در اجرای سیستمهای توکار، انتخاب لولهای با مقاومت بالا و کیفیت تضمینشده اهمیت بسیار زیادی دارد و معمولا در این نوع پروژهها از لوله گازی شرکت لوله و پروفیل سپنتا با استاندارد IGS استفاده میشود که بهخاطر دقت در طراحی، مقاومت در برابر فشار و عمر طولانی، گزینهای مطمئن به شمار میآید.
بهدلیل نیاز به تخریب و بازسازی در صورت تعمیر، نگهداری از سیستم توکار اهمیت زیادی دارد و اجرای اصولی آن در ابتدا، از بروز مشکلات بعدی جلوگیری میکند.
لوله گاز روکار چیست؟
لوله گاز روکار به لولهکشیای گفته میشود که بهصورت مستقیم روی سطح دیوار یا سقف نصب میشود و در معرض دید قرار دارد. این نوع لولهکشی معمولا در ساختمانهای قدیمیتر یا پروژههایی که امکان تخریب یا تغییرات ساختاری وجود ندارد، استفاده میشود. نصب سریعتر و هزینه کمتر از مزایای اصلی لولههای گاز روکار است.
از ویژگیهای مهم لوله گاز روکار که از بارزترین تفاوت لوله گازی توکار و روکار نیز محسوب میشود، این است که دسترسی به آن بسیار آسانتر از لولههای توکار است و در صورت بروز مشکلاتی مانند نشتی، میتوان بهراحتی به لوله دسترسی پیدا کرد و تعمیرات لازم را انجام داد. بااینحال، لوله گاز روکار ممکن است بر ظاهر فضای داخلی تأثیر بگذارد و معمولا در فضاهای نمایشی یا مدرن بهعنوان یک انتخاب اول استفاده نمیشود.
تفاوت لوله گاز توکار و روکار
در هنگام طراحی و نصب سیستمهای گازرسانی، یکی از تصمیمات کلیدی انتخاب بین لوله گاز توکار و لوله گاز روکار است، چراکه این دو نوع لولهکشی بهطور اساسی از نظر نحوه نصب، کاربرد، هزینه و ایمنی تفاوت دارند. از این رو، در راهنمای خرید لوله گاز در این بخش، سپنتا به بررسی دقیق تفاوت لوله گاز توکار و روکار پرداخته است، تا به شما کمک کند بر اساس نیاز خود، بهترین انتخاب را داشته باشید.

1. استانداردهای ایمنی لوله گاز توکار و روکار
برای هر دو نوع لوله، رعایت استانداردهای ایمنی الزامی است. در لوله گاز توکار، باید توجه ویژهای به عایقکاری و نصب صحیح لولهها در داخل دیوارها و فضاهای بسته داشت و استفاده از لوله گازی API که با کیفیت بالا و طبق استانداردهای بینالمللی تولید میشود، اهمیت زیادی دارد. بهتر است بدانید در خصوص استانداردهای ایمنی لوله گاز توکار و روکار، آگاهی از تفاوت لوله API و مانیسمان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
در لوله گاز روکار، لولهها بهصورت نمایان هستند و تعمیر و نگهداری آنها آسانتر است، اما در برابر آسیبهای فیزیکی مانند ضربه یا کشش آسیبپذیرترند که به همین دلیل، استفاده از لولههای مقاوم مانند لوله گالوانیزه که ضدزنگ هستند، میتواند باعث افزایش ایمنی شود.
2. سایز لولهها و حجم و فشار گاز درون آنها
در لولههای گاز توکار معمولاً از لولههایی با قطر کمتر استفاده میشود، زیرا بیشتر در ساختمانهای نوساز یا بازسازی شده بهکار میروند و بهطور دقیق مطابق با نیاز مصرف گاز طراحی میشوند. اما در لولههای گاز روکار معمولاً از لولههایی با قطر بزرگتر استفاده میشود که بهدلیل امکان تغییرات و گسترش آسان، برای محیطهایی با فشار و حجم گاز بیشتر مناسبتر هستند.
3. سهولت در نگهداری و تعمیرات
یکی از بزرگترین تفاوت لوله گاز توکار و روکار، سهولت در نگهداری و تعمیرات است که لولههای گاز روکار، در صورت بروز مشکل، مانند نشت گاز یا خرابی اتصال، امکان بررسی و تعمیر سریعتر فراهم است. در مقابل، تعمیرات لولههای گاز توکار بهدلیل قرار گرفتن در داخل دیوارها یا دیگر فضاهای غیرقابل دسترس، هزینهبرتر و زمانبرتر هستند.

4. هزینه نصب لوله گاز توکار و روکار
نصب لوله گاز توکار بهدلیل نیاز به تخریب، حفاری و جوشکاری دقیق بالاتر از لوله گاز روکار است. در مقابل، نصب لوله گاز روکار با توجه به نیاز نداشتن به تخریب یا کارهای پیچیدهتر، هزینه کمتری دارد و سریعتر انجام میشود. البته باید توجه داشت که این نوع لولهها ممکن است در طول زمان نیاز به تعمیرات و نگهداری بیشتری داشته باشند.
5. مقاومت در برابر آسیب لوله گاز توکار و روکار
لولههای گاز توکار معمولاً مقاومتر در برابر آسیبهای فیزیکی هستند زیرا داخل دیوار یا سطح قرار میگیرند و از ضربههای خارجی محافظت میشوند. اما لولههای گاز روکار بهدلیل قرار گرفتن بر سطح، در معرض آسیبهای خارجی مانند ضربه یا فشار قرار دارند.
در نهایت، انتخاب بین لوله گاز توکار و لوله گاز روکار به درک تفاوت لوله گازی توکار و روکار و نیاز پروژه شما بستگی دارد. برای انتخاب بهترین لوله گاز با کیفیت و مطابق با استانداردهای ایمنی، سپنتا میتواند شما را در ارائه محصولات با دوام و باکیفیت یاری کند. با مراجعه به سایت سپنتا، میتوانید از مشاوره رایگان در خصوص راهنمای خرید لوله گاز بهرهمند شوید.
6. تفاوت محل نصب لوله گاز توکار و روکار و کاربردشان
لولههای گاز توکار در داخل دیوار، کف یا سقف نصب میشوند و در نتیجه قابل مشاهده نیستند. این نوع نصب معمولا در مراحل ساخت یا بازسازی ساختمانها انجام میشود و در مواردی که میخواهید ظاهر محیط حفظ شود، انتخاب بهتری است.در مقابل، لوله گاز روکار معمولا در فضاهایی که امکان تغییرات ساختاری وجود ندارد یا در ساختمانهای قدیمی استفاده میشود. همچنین نصب آن راحتتر است.
جمعبندی
در پایان، میتوان گفت که انتخاب بین لوله گاز توکار و لوله گاز روکار، پس از شناخت تفاوت لوله گاز توکار و روکار، به عواملی چون نوع ساختمان، نیاز به نگهداری و تعمیرات، هزینههای پروژه و اولویتهای ایمنی بستگی دارد. اگر به دنبال سیستمی تمیز و مرتب هستید که در فضای داخلی تأثیر زیادی نگذارد، لوله گاز توکار گزینه مناسبی است. از طرف دیگر، اگر نیاز به سیستمی سریع، ارزانتر و با دسترسی آسان به لولهها دارید، لوله گاز روکار انتخاب بهتری خواهد بود.
انتخاب صحیح در این زمینه، میتواند به افزایش ایمنی، کاهش هزینههای تعمیرات و بهرهوری بهتر سیستم گازرسانی کمک کند. برای مشاوره بیشتر و خرید انواع لولههای گاز با کیفیت، میتوانید با تیم فروش سپنتا تماس بگیرید.